Geçmişi antik çağlara dayanan kütüphaneler, toplumlar için oldukça büyük bir öneme sahiptir. Ülkemizde de tarih, bilim, din, edebiyat ve daha pek çok alanda bizlere oldukça geniş kaynaklar sunan kütüphanelerin önemi gün geçtikçe daha da artmaktadır. Geçmişimizi aydınlatarak geleceğimize de ışık tuttuğuna inandığımız kütüphaneleri biraz araştırdık ve Türkiye’nin en çok bilinen en geniş kaynakları hizmetimize sunan 10 kütüphanesini sizler için derledik. Gelin bu güzel kütüphaneleri hep beraber tanıyalım.
1. Atatürk Kitaplığı – İstanbul
Cumhuriyet dönemimin ilk kütüphanelerinden biri olan Atatürk Kitaplığı, 1924’ten beri hizmet vermektedir. Cumhuriyetin 50. yılında Koç Holding tarafından ve halen faaliyetine sürdürdüğü binasına Atatürk Kitaplığı adıyla 3 Mart 1981 tarihinde taşınmıştır. Kurucularından olan Osman Ergin, Muallim Cevdet, Haşim İşcan ve Muhsin Ertuğrul başta olmak üzere yüze yakın kişinin şahsi kitap koleksiyonlarını bağışlamalarıyla, yeni kitap satın almalar ve bağışlarla 140 binlere varan kitap sayısı günümüzde 500 bine yaklaşmıştır. Kütüphanede 50.000e yakın özel koleksiyon bulunmaktadır. Atölyesi, arşivi, konferans ve sergi salonları ve mikrofilm servislerinin yanı sıra çeşitli kültürel etkinliklere de ev sahipliği yapmaktadır. İlköğretim öğrencilerinden üniversite öğrencilerine, akademisyenlere, uluslararası araştırmacılara kadar çok geniş bir kesime hitap eden ülkemizin en fonksiyonel kütüphanelerinden biridir. 4760 cilt yazma eser bulunan kütüphanenin gazete arşivi de araştırmacılar tarafından oldukça beğeni toplamıştır. Ayrıca görme engelliler için özel kabinlerde gönüllü olarak kitap okuyarak CD’ye kaydedebilirsiniz. Dünyada sadece Türkiye’de bulunan Enîn-i Mazlûm, Bâdiye ve Varlık gibi yayınlar da Atatürk Kitaplığı’nda bulunmaktadır. Ve tabii ki ziyaretçileri tarafından en çok beğenilen tarafı ise eşsiz boğaz manzarası…
Adres: Miralay Şefik Bey Sok No : 6 Taksim-Beyoğlu/İstanbul
Telefon: 0212 249 95 65 – 0212 249 09 45
E-Mail: kutuphanemuzeler@ibb.gov.tr
2. İSAM – İstanbul
1984 yılında kurulan İslam Araştırmaları Merkezi Kütüphanesi yalnızca İslam kültüründen kaynakları sunmuyor. Türk kültürü, edebiyatı, tarihi ve sosyal bilimlerin pek çok alanında kaynağa sahip olan kütüphanemiz gitmeden önce internetten yayınları arayabileceğiniz ve pek çok etkinliğe de katılabileceğiniz çok yönlü kütüphanelerimizden birisidir. Ziyad Ebüzziya, Orhan Şaik Gökyay, Hilmi Oflaz, Albert Hourani, Jacques Waardenburg, Kemal Beydilli, Kasım Küfrevi, Nuhoğlu Ailesi, Kathleen R. F. Burril ve İlber Ortaylı’ya ait özel koleksiyonları bünyesine katmıştır.
Adres: İcadiye Bağlarbaşı Caddesi, No: 40 / 34662 – Üsküdar İSTANBUL
Telefon: (+90 216) 474 08 50
Faks: (+90 216) 474 08 74
3. Milli Kütüphane – Ankara
15 Nisan 1946’da 8000 eserle Milli Eğitim Bakanlığı Yayımlar Müdürlüğü’nde küçük bir büroda kurulmuştur. Günümüzde Zekeriya Batmazoğlu’nun başkanlığını yaptığı kütüphanemiz pek çok hizmeti ziyaretçilerine sunmaktadır. Toplamda 3053 materyalin bulunduğu Atatürk Belgeliği koleksiyonu, kütüphanenin en çok ilgi göre koleksiyonudur. Şu an kütüphanede 2 milyondan fazla materyal bulunmaktadır. Ayrıca devlet adamları, aydınlar, ünlü besteciler ve solistlerden oluşan çok önemli bir ses arşivi vardır.
Adres: Bahçelievler Son Durak 06490 Çankaya/Ankara
Tel: +90 312 212 62 00 (pbx)
Faks: +90 312 223 04 51
e-posta: bilgi@mkutup.gov.tr
4. Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi – Ankara
1986 yılında kurulan Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi 500 bine yakın kitap, 3 bine yakın dergi ve geniş bir müzik koleksiyonunu barındırmaktadır. Görme engelliler için tasarlanmış çalışma odası ise kütüphanenin en önemli kısımlarından biri. Bölümde kasetçalar, bilgisayar ve çeşitli Braille kaynaklar bulunuyor. Sürekli gelişim içerisinde olan kütüphanemizin ziyaretçi satıları her geçen yıl artmaktadır. Verdiği hizmetlerle de fonksiyonel bir kütüphane olarak Türkiye’nin en önemli kütüphaneleri arasında sayılmaktadır.
Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi: 06800 Bilkent / Ankara / Türkiye
Merkez Kütüphane Tel: +90 (312) 266 44 72
Faks: +90 (312) 266 43 91
E-posta: library@bilkent.edu.tr
Ziyaret Etmeniz Gereken Dünyanın En Güzel 10 Kütüphanesi
5. Boğaziçi Üniversitesi Kütüphanesi – İstanbul
1863 yılında Dr. Cyrus Hamlin tarafından Robert Koleji kurulduğunda, Harvard Üniversitesinin 200 kitaplık bağışı ile Bebek’teki eski bir binada kütüphanenin temelleri atılmıştır. Kolej 1871 yılında şimdiki kampüse taşındığında kitap sayısı 5000’e ulaşmıştır. Kütüphane, günümüzde 9 ayrı koleksiyon barındırmaktadır. Elektronik yayınlar, uluslararası indeksler ve kütüphane yazılımı uygulaması ile Türkiye’de öncüdür. Ayrıca görme engelliler için 2 binin üzerinde Braille alfabesiyle yazılmış kitap bulunmaktadır. 16. yüzyıla uzanan 19 bin 757 adet nadir eser, 18-20. yüzyıla ait iki bin 500 cilt kitabın bulunduğu ABD tarihi dokümanları vardır.
Posta Adresi: Boğaziçi Üniversitesi Kütüphanesi 34342 Bebek İSTANBUL
E-posta adresi: bulib@boun.edu.tr
Faks/Telefon: 0212 257 50 16
6. Süleymaniye Kütüphanesi – İstanbul
Süleymaniye Külliyesi’nin birinci ve ikinci medreselerinin kitaplık haline getirilmesiyle meydana gelerek 1918’de kurulmuştur. Yazma ve eski harfli basma eserlerin yer aldığı bir araştırma kütüphanesidir. Padişahların, bilim ve din adamlarının koleksiyonlarından oluşan 152 koleksiyon Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi’nde bulunmaktadır. 80 bin cilt el yazması ve 50 bin çift Arabi harfli matbu eser bulunmaktadır. Ayrıca duyma engelliler için sinevizyon gösterilerinin yapılması da kütüphaneyi çok önemli bir yere getirmiştir.
Adres: Ayşe Kadın Hamam Sok. No:27 Fatih/İSTANBUL
Telefon: 0212 520 64 60
Faks: 0212 511 22 10
e-posta: suleymaniye@yek.gov.tr
7. Milli Kütüphane – İzmir
1912 yılında özel girişimlerle kurulan ve “Milli” ünvanını taşıyan, İzmir’in ve ülkemizin bilim ve fikir hayatına hizmet eden çok önemli bir kütüphanedir. 29 Ekim 1933’te Cumhuriyetin 10. Yılında açılmıştır. Aristotales’in 1531 yılı Gutenberg basımlı ilk matbaa ürünü kitabı ve 74 el yazması Kuran’ı Kerim koleksiyonları arasındadır. Milli Kütüphane Vakfı ve Milli Kütüphane Derneği’ne aittir. Dünya’da periyodik olarak yayınlanan gazete ve dergiler kurulduğu günden beri İzmir Milli Kütüphanesi’ne gelmektedir. Kütüphanede 5 bin el yazması eser bulunmaktadır. Çok öenmli bir arşiv olması kütüphanenin en önemli özelliğidir diyebiliriz J
Adres: Milli Kütüphane Cad. No:39 Konak / İZMİR
Telefon: 0232 484 20 02 – 0232 484 82 54
Fax: 0232 482 17 03
E-mail: info@izmirmillikutuphane.com
8. Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi – Konya
1984’ten beri hizmet veren Yazma Eserler Kütüphanesi Sadreddin Konevi, İbn-i Arabi ve Mevlana gibi büyük alimlere ait matbu, elyazması ya da dijital ortama aktarılmış eserleri barındırmaktadır. 17 bin 989 el yazması, 40 bin elyazması eserin dijital kopyası ve 80 bin 641 nadir matbu kütüphanenin oldukça zengin bir kaynak olduğunu bizlere göstermeye yetiyor. Ayrıca kütüphane, kitap restorasyonu alanında da eğitim vermektedir.
Adres: Abdülaziz Mah. Yavuz Selim Cad. No: 86 Meram/KONYA/TÜRKİYE
Telefon: 0332 351 12 16
9. Beyazıt Devlet Kütüphanesi – İstanbul
1884’te kurulan Beyazıt Devlet Kütüphanesi Türkiye’nin ilk devlet kütüphanesidir. Kütüphane-i Umûmî-i Osmanî olan adı 1961 yılında şimdiki adını almıştır. Kütüphanedeki kitapların 11.120 tanesi yazma eserdir. 2003 yılında Hakkı Tarık Us Koleksiyonu’nun kütüphaneye devredilmesinden sonra gazete-dergi bölümü Türkiye’nin en önemli arşivi haline gelmiştir. Kütüphane bir milyona yakın dokümana ev sahipliği yapmaktadır. Kütüphanede 1992’de kurulan görme engelliler bölümünde iki bin civarında kitap 15 bine yakın kaset ve CD bulunmaktadır.
E-Posta: kutuphane3420@kultur.gov.tr
ADRES: Turan Emeksiz Sok. No. 6 34126 Beyazıt – İSTANBUL
Telefon: 0 212 522 31 67
10. İnebey Eski Yazma Eserler Kütüphanesi
Dünyanın en görkemli kütüphaneleri arasında bulunan İnebey Eski Yazma Eserler Kütüphanesi, 14. Yüzyılda medrese olarak yapılmıştır. Tarih, edebiyat, din astronomi, mantık gibi pek çok alanda eseri bünyesinde barındırmaktadır. İslam tarihi bakımından da oldukça zengin olan kütüphanemiz Osmanlıca ve Farsça eserler ağırlıkta ama Boşnakça, Yunanca ve Kürtçe kitapları da barındırmaktadır. 8 bin 552 cilt elyazması, 18 bin 500 basma eserin tamamı dijital ortama aktarılmıştır. Üyelik gerekmeyen kütüphanemizde belgeleri dışarıya dijital olarak çıkarabilirsiniz.
Adres: İnebey Caddesi, İnebey Sokak No: 5 Osmangazi/ BURSA
Telefon: 0 224 222 72 14
Kevser Ayvaz
Proje Yönetimi Okulu Blog Yazarı