Japonya Tokyo kentinde Tokyo 2020 olimpiyatları pandemi gölgesinde 1 yıl gecikmeli de olsa başladı! Dünya genelinde bulundurduğu çeşitli spor dallarında oluşturulmuş olan bu uluslararası camiadaki en büyük etkinliklerden olan olimpiyatlar nasıl ortaya çıkmıştır, ne zamandan beri ne şekillerde uygulanmaktadır ve günümüze yansıması ne şekildedir? Bu gibi sorulara cevap arıyorsanız bu yazımızla tüm meraklarınızı giderebilirsiniz!
Olimpiyat Oyunları Nedir?
Olimpiyat Oyunları veya kısaca Olimpiyatlar, Yaz ve Kış Olimpiyatları olmak üzere iki ayrı kategoride, dört yılda bir düzenlenen uluslararası çok sporlu etkinlik. 200’ün üzerinde ülkeyi temsil eden sporcuların katıldığı etkinlikler, dünyanın en kapsamlı spor etkinliği konumundadır.
Olimpiyatlar Nasıl Başlamıştır?
Temelleri MÖ. 8. yüzyılda Olimpiya’da gerçekleştirilen antik oyunlara dayansa da modern oyunların ilki 1896 yılında, Pierre de Coubertin’in Uluslararası Olimpiyat Komitesini (kısaca IOC) kurması sonrasında gerçekleştirildi. 1924 yılında, kış sporları etkinliklerinin yer aldığı Kış Olimpiyatları düzenlenmeye başlandı. I. Dünya Savaşı sebebiyle 1916’daki oyunlar, II. Dünya Savaşı sebebiyle ise 1940 ve 1944’teki oyunlar gerçekleştirilemedi. Her iki etkinlik son olarak 1992’de aynı yıl içerisinde gerçekleştirildi ve 1994’te düzenlenen Kış Olimpiyatları ile birlikte iki etkinlik arasında ikişer yıllık fark oluştu.
Eski Yunan’da olimpiyatlar, Tanrı Zeus’a yapılan dini merasimlerin bir parçasıydı. Modern oyunlar ise, sportif disiplinle insanların bazı yönlerinin terbiye edilip geliştirilmesi amacıyla başlatıldı. Bunun yanında bütün ülkelerin sporcularının bir araya gelmeleriyle dünya barışına hizmet de hedef alınmaktadır. Ayrıca milletler bu oyunları propaganda vasıtası olarak geniş çapta kullanabilmektedir.
Olimpiyatların Günümüze Yansıması Ne Şekildedir?
Dört yılda bir yapılan uluslararası spor organizasyonudur. Olimpiyat oyunlarına tüm yunan siteleri çağrılır, çatışmalar askıya alınır, mahkumlar idam edilmezmiş. Venüs gezegeni her dört yılda bir ekliptik semada beş köşeli mükemmel bir yıldız çizmektedir. Eski yunan’da, Venüs’ün büyüsüne övgü olsun diye bu dört yıllık süreç olimpiyat oyunları düzenlenirken kullanılmıştır. Günümüzde yapılan olimpiyat oyunları hala Venüs’ün devrelerini takip etmektedirler.
Antik şekli eski Yunan’da yapılan oyunlar Fransız soylusu Pierre Fredy, Baron de Coubertin tarafından 19. yüzyıl’ın sonlarında modernize edilmiştir. Oyunları’nın yaz sporlarını içeren ve daha iyi bilineni olan yaz olimpiyatları, 1896’dan beri dünya savaşları istisnaları hariç her dört yılda bir yapılagelmiştir. Kış oyunları ise 1924’te yapılmaya başlanmıştır ve 1994’ten beri yaz oyunlarının yapıldığı yıllardan iki sene sonra yapılmaktadır.
Olimpiyat Amblemi ve Anlamı
5 kıtayı temsilen ilk kez 1920 Olimpiyatlarında kullanılan Olimpiyat Bayrağı, mavi daire Avrupa’yı, sarısı Asya’yı, siyahı Afrika’yı, kırmızı Amerika’yı, yeşil de Avustralya’yı temsil eder. Bu beş kıtanın üzerinde bir tek güneş parlar. Güneş ışınlarından yararlanılarak bir büyüteçle yakılan olimpiyat meşalesi de oyunlar devam ettiği sürece söndürülmez.
Olimpiyat Bayrağı
Olimpiyat bayrağı beyaz zemin üzerine iç içe geçmiş beş ayrı renkteki beş halkadan ibarettir. Dünyanın beş kıtasını temsilen insanları dostluk ve sevgi bağları ile birbirine bağlamayı simgeleyen bayrağın üç halkası üstte, ikisi alttadır. Üstteki üç halka soldan sağa doğru mavi, siyah ve kırmızıdır. Alttaki halkalar ise soldan sağa sarı ve yeşildir.Bu renkler önceleri kıtalara göre belirlenmiş ardından Uluslararası Olimpiyat Komitesi bu renklerin üye ülkelerin bayraklarının renkleri olduğunu açıklamıştır. Olimpiyat Bayrağı 1920 Anvers Olimpiyatlarından beri dalgalanmaktadır. Bu bayrak 6-12 Mayıs 1913 tarihleri arasında yapılan toplantıda Baron Pierre de Coubertinin teklifi ile genel kurula sunulmuş ve ittifakla kabul edilmiştir.
Olimpiyat Yemini
Olimpiyat Oyunlarının açılış töreninde katılan tüm sporcular bir olimpiyat yemini ederler. Bu yemini organizasyonu yapan ülkenin ünlü bir sporcusu tüm sporcular adına söyler. Bu yemin şöyledir: “Olimpiyat Oyunlarında ülkemin şerefi ve sporun zaferi için kurallara uyarak dürüst yarışacağımıza ve gerçek sportmenlik ruhu içinde mücadele edeceğimize and içeriz.” Yemin ilk olarak olimpiyat bayrağı gibi 1920 Anvers Oyunlarında yer aldı. Ve yemini Belçika’nın ünlü eskrimcisi Victor Boin okudu.
Olimpiyat Meşalesi
Olimpiyat Meşalesi Yunanistan’ın Olimpos Dağında güneş ışığından dev mercekler vasıtasıyla tutuşturulur. Meşale oyunların yapılacağı ülkeye kadar, elden ele geçtiği ülkelerin atletleri tarafından taşınmakta ve olimpiyatın yapılacağı stadyumdaki dev meşale bu meşale ile tutuşturulmaktadır. Açılış töreninde yakılan meşale, kapanış törenine kadar sönmez. Olimpiyat meşalesi 1936 Berlin Olimpiyatında modern olimpiyat tarihine girmiştir.
Olimpiyat Madalyası
Olimpiyat Oyunlarında bilindiği gibi birinciliği kazanan sporculara altın, ikinciliği kazanan sporculara gümüş ve üçüncülüğü kazanan sporculara bronz madalya verilmektedir. Altın ve gümüş olan madalyalar kaplamadır. 60 milimetre çapında ve üç milimetre kalınlığındaki bu madalyaların bir yüzünde 1928 yılından beri İtalyan sanatçı Gossoioli tarafından çizilen, elinde zafer çelengi tutan Zafer Tanrıçası Nikenin güzel bir kabartması yer alır. Arka yüzünde ise olimpiyatı düzenleyen ülkenin amblemi bulunur.
Geçmiş Olimpiyat Oyunları
Geçmişten günümüze yapılan olimpiyat oyunlarının tarihleri ve yerleri şunlardır: 1896 Atina , 1900 Paris , 1904 St.Louis ,1908 Londra , 1912 Stokholm , 1920 Anvers , 1924 Paris , 1928 Amsterdam , 1932 Los Angeles , 1936 Berlin , 1948 Londra , 1952 Helsinki , 1956 Melbourne , 1960 Roma , 1964 Tokyo , 1968 Mexico City , 1972 Münih , 1976 Montreal , 1980 Moskova , 1984 Los Angeles , 1988 Seul , 1992 Barcelona , 1996 Atlanta , 2000 Sidney , 2004 Atina , 2008 Pekin ,2012 Londra,2016 Rio De Janerio
Kaynakça:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Olimpiyat_Oyunlar%C4%B1
http://www.turkcebilgi.com/olimpiyatlar
İlayda Bal
Proje Yönetimi Okulu Blog Yazarı