Nobel Ödülü dünyadaki en prestijli ödüllerden birisi. Dinamitin mucidi Alfred Nobel adına verilen bu ödül 1901 yılından beri, Nobel’in servetinin faiz geliri ile veriliyor. 6 ayrı dalda, fizik, kimya, ekonomi, edebiyat, tıp/fizyoloji ve barış, verilen bu ödüller her yıl insanlık adına bu alanlarda katkı sağlamış kişilere gidiyor. Ülkemizden daha önce 2006 yılında Orhan Pamuk Nobel Edebiyat Ödülü’nü; Aziz Sancar ise 2015 yılında Nobel Kimya Ödülü’nü kazandı.
Albert Eınsteın
Dünyaca ünlü fizikçi Albert Einstein 1921 yılında fotoelektrik etkisinin nedenini keşfetmesiyle Nobel Fizik Ödülü’nü aldı. Einstein, 1905 yılından beri bu keşfi üzerinde çalışıyordu.
Marıe Curıe
Marie Curie, Nobel Ödülleri tarihinde Nobel Ödülü’nü iki kez alan ilk kişi. Curie, 1903 yılında eşi Pierre ve arkadaşı Henri Becquerel ile birlikte radyoaktiviteyi keşfederek Nobel Fizik Ödülü’nü kazandı. Daha sonra ise 1911 yılında radyum ve polonyum elementlerini keşfetmesiyle Nobel Kimya Ödülü’nü kazandı. Böylece iki farklı dalda Nobel kazanan iki isimden birisi oldu.
Hattâ Marie Curie’nin çocukları onun mirasını devralarak Nobel’i kazanmaya devam ettiler. Kızı Irene Joliot-Curie 1935 yılında Nobel Kimya Ödülü’nü kazanırken Curie’nin UNICEF direktörü olan damadı ise 1965 yılında Nobel Barış Ödülü’nü kazandı.
Sır Alexander Flemıng
Fleming, 1945 yılında arkadaşları Ernst Chain ve Sir Howard Florey’le penisilini keşfetmeleriyle birlikte Nobel Tıp Ödülü’nü kazandı.
Bu tarihten itibaren penisilin bakterilerin yol açtığı hastalıklara karşı antibiyotik olarak kullanılmaya başlandı.
Hermann Muller
1946 yılında radyasyonun mutasyona yol açtığını kanıtlayan Muller, Nobel Tıp Ödülü’nü aldı. 1920’li yıllarda başladığı çalışmasının ilk meyvesini 1926 yılında alan Muller, bu tarihten itibaren bu keşfini halka yayamaya başladı. Fakat Nobel Komitesi, Muller’in keşfinin önemini ancak 1945 yılında Hiroşima ve Nagazaki’ye atom bombası atıldıktan sonra fark etti.
Watson, Crıck ve Wılkıns
Francis Crick, Maurice Wilkins ve James Watson 1962 yılında insan DNA’sının çift sarmal bir yapıda olduğunu kanıtlayarak Nobel Tıp Ödülü’ne layık görüldüler.
Kızılhaç (Red Cross)
Uluslar arası Kızılhaç Komitesi ilk Nobel Barış Ödülü’nü 1917 yılında Birinci Dünya Savaşı için yaptığı çalışmalarla kazandı. İkinci Barış Ödülü’nü 1944 yılında İkinci Dünya Savaşı’na yönelik çalışmalarıyla kazanan kurum; üçüncü Barış Ödülü’nü ise 1963 yılında aldı. Böylece Kızılhaç, dünyada en çok Nobel kazanan isim/topluluk oldu.
Martın Luther Kıng Jr.
Martin Luther King 35 yaşında Nobel Barış Ödülü’nü kazanan en genç isim olarak tarihe geçmiştir. ABD’deki ırkçılığı sona erdirmek için çalışmalar yapan Martin Luther King, Bir Hayalim Var (I Have a Dream) konuşmasıyla ünlenmiş ve tüm dünyada eşit vatandaşlık/medeni hakları savunan kesimlerin lideri hâline gelmiştir.
Werner Heısenberg
Heisenberg kuantum mekaniğinin temel kurallarını keşfederek 1932 yılında Nobel Fizik Ödülü’nü kazanmıştır.
Jean-Paul Sartre
Sartre 20. yüzyıl Fransız felsefesinin en ünlü isimlerinden biridir. Sartre, 1964 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldüğünde bu ödülü reddetmiş ve herhangi bir ödülle kendisini değiştirmek istemediğini ve Doğu-Batı çatışmasında Batı’yı temsil eden bu ödülü kabul etmeyerek bu kavgada bir taraf olmayı reddettiğini açıklamıştır.
Rahibe Teresa
Katolik bir rahibe olan Teresa; Hindistan’ın Kalküta şehrinde Hayırsever Misyonerler (Missionaries of Charity) derneğini kurarak hem Hindistan’da hem de Hindistan’ın dışında fakirlere, hastalara, kimsesizlere, yetimlere, evsizlere ve yardıma muhtaç pek çok kişiye yardım ellini uzatarak 1979 yılında Nobel Barış Ödülü’nü kazanmıştır.
Selin AKBAŞ
Proje Yönetimi Okulu Blog Yazarı
Kaynakça:
https://www.livescience.com/16379-10-noblest-nobel-prize-winners-time.html
