Mühendislik öğrencilerinin okuması gereken kitaplar denince aklınıza termodinamik, mukavemet, hidrolik, makine, zeoloji, malzeme bilimi gibi kitaplar geliyor ve kaçarak uzaklaşıyorsanız bu liste yüzünüzü güldürecektir. Belki 100 kitap listelesek yine de listemiz eksik kalırdı ama romandan kişisel gelişime, öyküden kariyer kitaplarına kadar pek çok türde kitaptan 10 tanesini biz sizin için araştırdık. Okumadıklarınız hatta adını bile duymadıklarınız olabilir ama bence bu liste farklı bir şeyler arayan mühendislik öğrencileri için hem yararlı hem de eğlenceli kitaplar içeriyor. Bir göz atmaya ne dersiniz?
1. The Goal/Amaç
Eliyahu M. Goldratt ve Jeff Cox tarafından yazılan The Goal, yönetim danışmanı ve imalat yönetimi uzmanı Dr. Goldratt’ın “Kısıtlat Teorisi’ni ortaya attığı kitaptır. Kısıtlar Teorisi, teslimatta gecikme ve düşük gelir problemleriyle mücadele eden işletmeler için ikna edici bir çözüm sağlamaktadır. Kapanmak üzere olan bir fabrikanın üretim müdürü olan Alex Rogo’nun hikayesini anlatan Amaç, “İmalat ortamında harikalar yaratan isimsiz kahramanların bu pek yakından tanıdığı kaosu yönetmek mümkün mü?” sorusunun cevabını aramaktadır. Karmaşık üretim yönetimi sorunları, art arda ortaya çıkan darboğazlar, iş ortamındaki çekişmeler, iş arkadaşları dayanışması, global rekabet, rakiplerin kurnazlıkları, yönetim kurulu toplantıları, iş ve yaşam dengesini kurma problemleri gibi konulardan roman olmazmış diyenlere çok güzel bir cevap veren kitabımız, mühendisler için oldukça yararlı noktalara değinmesiyle ve çok başarılı olmasıyla oldukça ses getirmiştir.
2. Babilin Kervan Taciri
… Bir zamanlar Babil’de dünyanın en zengin adamı yaşardı; adı Arkad.
…Günün birinde gençlik günlerinden arkadaşları Kobbi ve Bansir çıkıp geldiler ve “Sen Arkad,” dediler, “hepimizden daha şanslı oldun. Biz ayakta kalabilmek için didinip dururken sen Babil’in en zengin adamı haline geldin. En güzel giysileri giyip en nadide yiyecekleri yiyebiliyorsun, oysa biz, ailelerimizi eli yüzü düzgün giysilerle giydirebilir, karınlarını doyurabilirsek ne mutlu bize.
“Ama bir zamanlar eşittik. Aynı hocadan ders aldık. Aynı oyunlarda oynadık. Ne derslerde ne oyunlarda bizden üstün değildin.
“Gördüğümüz kadarıyla ne bizden daha sadakatle ne de daha çok çalıştın. Öyleyse neden kahpe kader dünyadaki tüm iyi şeylerin tadını çıkartmak için seni seçerken senin kadar hak eden bizleri görmezden geldi?”
Bu alıntıları okuyup da, Arkad’a arkadaşlarının sordukları soruların cevabını merak etmemek mümkün mü? Bir kişisel gelişim kitabı olan Babilin Kervan Taciri, George S. Clason tarafından yazılmıştır. Para yönetimi konusunda herkesin kendince çıkarımlar yapabileceği kesinlikle yüzeysel okunmaması gereken bir kitap.
3. Yalın Düşünce
James P. Womack ve Daniel T. Jones tarafındna yazılan Yalın Düşünce; “Müşterinin gerçekten talep ettiği değer nedir?”, “Değer yaratan faaliyetler hangileridir?”, “Değer yaratmayanları nasıl tasfiye edersiniz?”, “Akışı müşterinin çekmesine göre nasıl düzenleyebilirsiniz?”, “İyileştirme çevrimini nasıl harekete geçirirsiniz?”, “Ve bütün bu soruların yanıtlarını kendi işletmenizde nasıl hayata geçirebilirsiniz?” gibi soruları cevaplamaktadır. 21. Yüzyılın iş sisteminin temeli olan yalın düşünceyi anlatan bu kitap okura yeni bir düşünme ve varoluş, en önemlisi eylem modeli sunmaktadır. Otomobil imalatında dünya devi olan Toyota’nın, üretim sisteminin analizinden çıkarılan yalın model her düzeyden iş liderlerine ışık tutmaktadır. Bu kadar önemli olan Yalın Düşünce konusunda size büyük yardımları dokunacağına inandığım bu kitap bütün mühendislik öğrencileri tarafından okunmalıdır.
4. Mühendislik ve Mimarlık Öyküleri
6 kitaptan oluşan bu seride, mühendislerimizin ve mimarlarımızın geçmişteki serüvenine tanıklık etmenin yanı sıra kalkınma tarihimizden kesitler de göreceksiniz. Mühendislerin ve mimarların hayatlarından kesitler, kısıtlı olanaklarla yaratılan dünya, maddi sıkıntılar, fabrikalar, sanayileşme, emperyalizm, tasarım, işletme ve daha pek çok konuda yazılan öykülerle mühendis ve mimarların geçmişten günümüze neleri nasıl başardıklarını görebileceğiniz bu kitap mühendislik ve mimarlık öğrencileri tarafından mutlaka okunmalıdır.
5. Ben Ne Yangınlar Gördüm
Rahime Sezgin tarafından yazılan Ben Ne Yangınlar Gördüm; Hüsnü Özyeğin, İshak Alaton, Ali Ülker, Ümit Boyner, İbrahim Betil, Haluk Dinçer, Esin Güral Argat, Zeynep Bodur Okyay ve Nur Ger gibi isimlerin krizlerle nasıl başa çıktıklarını anlatmaktadır. Ufkunuzu genişletecek olan bu kitap, ülkemizin yakın tarihini, krizlerde toplumun başına gelenleri, iş dünyasını ve ekonomiyi anlatmaktadır. Her mühendislik öğrencisi; ülkemizin ekonomisini, kriz yönetimini ve iş dünyasında liderlik yapan bu isimleri öğrenmelidir diye düşündüğümüz için bu kitabı da tavsiyelerimiz arasına ekledik.
6. Outliers/Çizginin Dışındakiler
Malcolm Gladwell tarafından yazılan bu kitap pek çoğunuz tarafından zaten bilinmektedir ancak başarılı insanların çok zeki ve hırslı olduğu yönünde anlatılan hikayenin aksine durumun daha farklı olduğunu ve bazı insanların neden daha başarılı olduklarını anlamak için eğer hala okumadıysanız okumanız gereken kitaplar listesine eklemeniz için listemizde yer alıyor. Gladwell’in iddiasına göre, bir Silikon Vadisi milyarderi olmak istiyorsanız, hangi yıl; başarılı bir pilot olmak istiyorsanız nerede doğduğunuz çok önemli. Outliers; Beatles ve Bill Gates’in ortak yanlarından Asyalıların matematikteki zekasına, star sporculardan New York’lu avukatlarının CV’lerin benzerliğine kadar pek çok şeyi nesiller, aile, kültür ve sınıf açılarından açıklıyor.
7. İçimizdeki Balık
Neil Shubin tarafından yazılan İçimizdeki Balık, insan vücudunun 3.5 milyar yıllık tarihine bir seyahattir. Kitabın; 2008 Phi Beta Kappa Yılın Bilim Kitabı, 2008 Library Journal Yılın Bilim Kitabı (Evrim kategorisi), 2009 Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi Yılın Kitabı, 2009 Britanya Kraliyet Akademisi Yılın Bilim Kitabı Finalisti gibi başarıları zaten ne kadar önemli ve okunması gereken bir kitap olduğunu bize göstermeye yetiyor. Profesör Neil Shubin, milyonlarca yıl öncesine giderek insan organlarının izini sürüyor ve bize ellerimizin aslında balık yüzgeçlerini andırdığını, kafamızın yapısının soyu çoktan tükenmiş, çene kemiği olmayan bir balığınkiyle aynı olduğunu, genomumuzun birçok önemli parçasının solucan ve bakterilerinki gibi işlediğini söylüyor. Evrime olan merakınız bunları okuduktan sonra katlanarak arttıysa bu kitabı okumak için daha fazla beklemenin anlamı var mı?
8. Şantiyede Olay Var!
Firuzan Baytop tarafından yazılan Şantiyede Olay Var, yazarın 50 yılı aşkın uluslararası şantiye deneyimlerinden oluşan ders alınacak, ufuk açacak, sıra dışı öykülerini anlatmaktadır. Kitabın daha yararlı olabilmesi amacıyla yazarın şantiyeyi kurmanın ve yönetmenin esaslarını anlattığı Şantiye Yönetimi adlı kitabıyla birlikte okunması tavsiye edilmektedir. Bir şantiyede başınıza gelebilecekleri, hangi olaylarla ve sorunlarla karşılaşabileceğinizi göstermesi sebebiyle ve gerçek deneyimleri anlatması sebebiyle şantiyede çalışmaya başlayacak kişiler için rehber niteliğinde olan bu kitap başta inşaat mühendisliği öğrencileri olmak üzere tüm mühendislik öğrencileri tarafından okunmalıdır.
9. Dünya İçin Bir Şey Yap
Orhan Kural tarafından yazılan Dünya İçin Bir Şey Yap, sadece mühendislik öğrencilerinin değil dünyayı birlikte nasıl kurtarabiliriz, dünya için neler yapabiliriz diyen herkesin en az bir defa okuması ve ders çıkarması gereken bir kitaptır. Evlerinizde rahatça uygulayabileceğiniz, hem tasarruf etmenizi sağlayacak hem de ekonomik sisteme katkı sağlayabileceğiniz yöntemler sunmaktadır. 80 sayfalık bu kitabı okuyarak öbür boyu kullanabileceğiniz bilgiler edineceksiniz.
10. Senin Tehlikeli Fikrin Ne?
John Brockman tarafından yazılan Senin Tehlikeli Fikrin Ne; Sunday Harald tarafından “Çağımızın en patlayıcı fikirleri.”, Independent tarafından “Zekice fikirler… Sonuçlar provokatif.” ve Sunday Times tarafından ”Tehlikeli fikirler her zaman bir tepkiyi tetikler. Onlar günümüzün yerleşik fikirlerine meydan okur. Daha derin olanları evreni ve onun neresinde yer aldığımızı algılayış biçimimizi ve yaşam şeklimizi tehdit eder ve bazıları da düşünüş tarzımızı büyük ölçüde etkisi altına alabilir.” gibi yorumlar almıştır. Kitap, dünyamızı ve yaşam tarzımızı sonsuza kadar alaşağı edecek eşsiz bir kitaptır. Kopernik, Darwin, Rıchard Dawkıns, Jared Diamond, Daniel C. Dennett gibi pek çok düşünürün tehlikeli fikirleri; tıp, kişilik, evren ve daha pek çok konuda çok farklı düşünceler ve korkusuz bakış açıları bu kitabı okumak için yeterli sebepler değiller mi?
Kevser Ayvaz
Proje Yönetimi Okulu Blog Yazarı
