Mobbing kelime anlamı olarak, psikolojik şiddet, baskı, taciz, rahatsız etme ya da sıkıntı vermektir. Türk Dil Kurumu, bu kavramın Türkçe karşılığı olarak bezdiri kelimesini belirlemiştir. TDK bezdirinin tanımı olarak ise, “İş yerlerinde, okullarda vb. topluluklar içinde belirli bir kişiyi hedef alıp, çalışmalarını sistemli bir biçimde engelleyip huzursuz olmasına yol açarak yıldırma, dışlama, gözden düşürme” tanımını yapmıştır. Ancak günümüzde mobbing kelimesi dilimize daha çok entegre olmuştur. Mobbing kelimesi ilk olarak 1984 yılında İş Hayatında Güvenlik ve Sağlık” isimli raporda Dr. Heinz Leymann tarafından ortaya atılmıştır.
Mobbing Nedir? Mobbing Örnekleri
Günümüzde çalışma hayatında varlığını sürdüren ancak görmezden gelinen mobbing birçok çalışanın fiziksel ve ruhsal yaşamını etkilemeye devam etmektedir. Mobbing sadece bir kişiyi aşağılayarak yapılmaz. Aynı zamanda bir kişiye yapması gerekenden fazla iş vererek de mobbing yapılır. Mobbing, kişinin elinde bulundurduğu gücü veya pozisyonu kötüye kullanmasıyla birlikte sistematik olarak psikolojik şiddet, baskı, taciz, tehdit etme gibi davranışlarla ortaya çıkan duygusal bir saldırıdır da.
İş yerlerinde bu kavram, üst kademedeki kişilerin birini işten çıkmaya zorlamak için, çalışanına saygısızca davranması, ima ve alaylarla karşındaki kişinin toplumsal itibarını düşürmesine kadar giden yol olarak karşımıza çıkar. Mobbing sadece iş yerlerinde yapılmaz aynı zamanda okullarda ve gündelik yaşamın her alanında yaş, cinsiyet, din, dil, ırk ayrımı yapılarak da mobbing yapılmış olur.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı mobbingi, “… İş yerlerinde bir veya birden fazla kişi tarafından diğer kişi ya da kişilere yönelik gerçekleştirilen, belirli bir süre sistematik biçimde devam eden, yıldırma, pasifize etme veya işten uzaklaştırmayı amaçlayan; mağdur ya da mağdurların kişilik değerlerine, mesleki durumlarına, sosyal ilişkilerine veya sağlıklarına zarar veren; kötü niyetli, kasıtlı, olumsuz tutum ve davranışların bütünüdür” olarak tanımlamıştır.
Yukarıda yer alan tanımlarla mobbing aşamalarını şöyle sıralayabiliriz: Hemen hemen her alanda gerçekleşmektedir. Sadece üst kademedeki kişiler tarafından değil aynı zamanda alt kademedeki kişiler tarafından da uygulanabilir. Sistemli bir şekilde yapılmaktadır. Süreklilik kazanabilir ve kişiyi pasifize etme, uzaklaştırma gibi durumlar için kasıtlı olarak yapılmaktadır.
Bir durumun mobbing olarak nitelendirilmesi için olumsuz olayın süreklilik içermesi gerekmektedir.
Mobbing Örnekleri
- İş yerinde yok saymak, iletişim kanallarını engellemek
- İş yerinde kişiye karşı örgütlenilmesini teşvik etmek, kişiyi yalnızlaştırmak
- Kişiye uygunsuz iş vermek
- Hakaret, ima, aşağılama, şakalaşma
- Cinsel taciz
- Cinsiyet eşitliğine aykırı söylemler
- Kişinin sürekli yer değiştirmesi, sürgün edilmesi, yalnızlaştırılması
- Kişiyi yüksek sesle azarlamak, toplum içerisinde küçük düşürmek
İş Görüşmelerinde Asla Söylememeniz Gereken 6 Cümle
