Leonardo da Vinci’nin Başarısının Altında Yatan 6 Özelliği
Leonardo Da Vinci’nin sayısız yetenekleri incelendiğinde günümüzdeki sanat ve tasarım harikaları bile önemsiz hale gelir. Çoğu insan tarafından sadece bir ressam olarak bilinse de, Leonardo Da Vinci, ölümünden yıllar sonra bile keşfedilememiş çok sayıdaki disiplinde öğrenci yetiştirmiştir. Sanatsal olarak aykırı olan bir mirasa sahiptir. Bu mirası ölümünden sonra olduğu gibi yaşamı boyunca da saygı görmüştür.
Bugün bile, varlığından 500 yıl gibi bir zaman geçmesine rağmen, ezber bozmak isteyen insanlar onun özelliklerini inceleyerek hayatta başarılı olmanın sırrını açığa çıkartmaya çalışırlar.
Gözlem
Bu özelliklerin en dikkat çekici olanı üretken gözlem yeteneğiydi. Çoğu insan uçan bir kuşa sadece bakarken, Leonardo doğanın matematiksel yasalarına uygun iskelet bir makineyi en ince ayrıntısına kadar tarif edebilirdi. Hayatta ilginç ve gizemli bulduğu her şeyi gözlemler, onlara dokunur, test ederdi. Modern toplumlarda bu sanat biraz kaybolmuştur. Teslimat hızı her şeyden daha önemli hale gelerek, insanların sadece işleriyle ilgili değil hayat ile ilgili düşünme ve soru sorabilme yeteneklerini engellemiştir.
Tanrı’nın en cevaplanamaz soruları tartışmasız bir şekilde yanıtladığı bir dünya düşünün ve uçuş bilimini sadece gözlem yaparak çözebilme sabrına ve erdemine sahip bir adamı siz de takdir edeceksiniz.
Fedakârlık
Doğanın gerçeklerini ortaya çıkarma tutkusu gözden kaçmadı ve bazıları tarafından insanlık harikası bir dahi olarak görülse de, genel halk tarafından kafir ve sapkın olarak damgalandı. Ama dünyaya kalıcı bir miras bırakan çoğu insan gibi, halkın olumsuz görüşleri endişelerinin en küçüğüydü. Çoğumuz günümüzde dini değerlere ön yargılı yaşamasak da, Leonardo’nun öncelikli mücadelesi çok daha çağdaştı, çünkü çoğu zaman karnını doyurabilmek için gerçek tutkularını feda etmek zorunda kaldı.
Bugün hala hayranlıkla baktığımız sanat eserleri, en azından yaşamının sonraki dönemlerine kadar onun ilk meslek seçimi değildi. Leonardo, bilimsel keşifler üzerinde çalışmayı ya da yaptığı icatlar sayesinde para kazanmayı tercih ederdi. Bu da eğer Leonardo’nun bütün fikirlerini gerçekleştirebilecek parası olsaydı neler başarabilirdi sorusunu akıllara getiriyor.
Keşif
Eğer Leonardo yeterli maddi imkânlara sahip olsaydı bu parayı keşif yapmaya harcayacağı inkâr edilemez. Leonardo büyük bir servete sahip olmayı arzu etmiyordu, bunun yerine kimsenin sormaya cesaret edemediği soruları sormayı seçti. Para ve itibar onun için anlamsız kavramlar olduğu için kendisini “Nefsi çok olan fakirdir” olarak tanımlardı. Leonardo kendini gerçekleştirmenin ve keşfin sadece kendisi için değil tüm insanlık için paradan daha değerli olduğunu biliyordu.
Ortalama bir fikirle bile, bol miktarda nakit paraya erişimi olan ve genelde ortaya konan fikrin daha büyük amaçlara ve fırsatlara hitap edip etmediği konusunda çok az düşünen günümüz girişimcisi için bir problem ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, yaşamın farklı alanlarıyla ilgili, iyi düşünülmüş, çoğu insanın aklına bile gelmeyen çözümler sunabilmek için yeterince çalışkan ve sabırlı olduklarını kanıtlayan Leonardo da Vinci gibi insanlar için kapılar hala ardına kadar açıktır.
Peki, Leonardo bu dikkat çekici nitelikleri nasıl ortaya çıkardı?
Yapı
Usta sanatçının sahip olduğu benzersiz sanatsal yeteneği ve romantik fikirleri realist olmaktan uzaktı. Leonardo, saldırgan bir yapı kullanarak çalıştı. Yıllarını, tüm araç ve materyallerin ustası olabilmek için harcadı. Çok çeşitli problemlere uygulanabilecek muazzam genişlikte bir zihnin temellerini attı. Yarattığı her ürün, gerçek insanları kullanarak yaptığı binlerce eskizler ve doğanın gerçeklerini öğrenme tutkusu sayesinde doğdu.
Bu formülsel yaklaşım, sanatın sanatsal bir izlenimden ibaret olması gerektiğini savunan akranları için iyi bir şey değildi. Bu düşünce günümüzde de sanatta sıklıkla ifade edilen bir kavram. Yine de, Leonardo’nun yaklaşımına iş bağlamında baktığımızda; Görünür yapı eksiklikleri sebebiyle birkaç yıl içinde başarısız olan küçük işletmelerin %90’ından fazlasıyla karşılaştırıldığında, Leonardo’nun yaklaşımı dünya çapında binlerce ayrıcalıklı işletmenin başarısıyla paralellikler çiziyordu.
Detay
Leonardo’nun hayatın matematiğini anlama isteği o kadar güçlüydü ki sadece en çok bilinen insan geometrisini değil, tasvir etmesi gereken her şeyi en ince ayrıntısına kadar titizlikle inceleyecekti. Sanat söz konusu olduğunda, yarattığı eser bittiğinde sadece çeşitli ağaç türlerini anlamakla kalmayacak aynı zamanda dalların oluşumu hakkında da uzmanlaşacaktı.
Leonardo’nun üretken bir şekilde not tutması ona sadece boyaları için renkler kopyalamada değil aynı zamanda insan gücünün gerekliliğini azaltan makineler icat etmede ve şehirlerin üretimini sistemleştirmede de faydalı olacak gerekli bilgiyi verecektir. Her meraklı keşif gezisinde, Leonardo yeteneklerini, sadece daha büyük yeniliklere yardımcı olan yenilikçi bir şekilde kullanmanın kapılarını açtı.
Leonardo’nun başarısından kesin bir şekilde sorumlu olan şey İsviçre çakısı niteliğindeki becerileri ve ayrıntılara verdiği önemdir.
Kendine İnanç
Becerilerindeki ustalığa rağmen Leonardo’nun en değerli varlığı zihniydi. Zamanın karamsarlarının aksine Leonardo bir gün uçabileceğinden emindi. Bu inanç zamanın standartlarına göre o kadar inanılmazdı ki Leonardo çoğu zaman deli olarak görülüyordu. Soldan sağa doğru yazma tuhaflığına rağmen, asla geride kalmış değildi. Geleneksel öğretileri sorgulama, otoritesini gözlem ve deney yoluyla sağlama isteği onu yaşıtlarının giydiği deli gömleğinden kurtardı ve onu zamanının öncüsü yaptı.
Leonardo’nun sayısız başarılarına bakıldığında, onun en iyi bilinen özelliğinin hiçbir şey yapmaması olduğuna inanmak zor. Bir defasında dâhilerin en az çalıştıklarında en çok şeyi başardıklarını söylemişti. Elleriyle üreteceği ürünler hakkında uzunca düşünmek, mükemmel fikirleri oluşturmak için zaman harcamak gerekiyordu. Bir fikir 500 yaşında bile olsa günümüzde çoğu üründen daha değerli olabiliyor.
Leonardo da Vinci’nin sihirli beyni sanat yoluyla gelişti ve bilim, buluş yoluyla bu beyin kendini ifade etti. Ve bugün sadece bir tek alanda uzmanlaşarak başarılı olunabilse de Leonardo da Vinci her şeyin en iyisini yapmanın ve birçok alanda uzmanlaşabilmenin mümkün olduğunu kanıtladı. Zamanın kendine has yaklaşımı, sonuç olarak onun potansiyelini yükseltti ve onu gelmiş geçmiş en yenilikçi, ilham verici insanlarından biri yaptı.
Özgenur ÇOLAK
Proje Yönetimi Okulu Blog Yazarı