İnovasyon; toplumsal, kültürel ve idari ortamda yeni yöntemlerin kullanılması olarak ifade edilebilir. Küreselleşen pazar koşullarında, artan rekabet şartları doğrultusunda şirketler her geçen gün kar oranlarını artırmak amacıyla yeni yollar aramaktadırlar. Inovasyon (Yenilikçilik) bu yolların başında gelmektedir. Girişimciliğin bir aracı olarak inovasyon firmalara rekabet avantajı sağlayarak yenilikçi ürün, yöntem ve süreç oluşturmalarını sağlar. Bilim ve teknoloji alanında gelişmelerin önemli bir yer tuttuğu kavramda, bilginin ekonomik ve toplumsal faydaya dönüştürülmesi önceliklidir. Bir firmanın başarısı üzerinde yeni düşüncelerin adaptasyonu, geliştirilmesi ve oluşturulması inovasyonun temelini oluşturmaktadır. Bir çok teorisyen inovasyonu farklı şekilde temellendirmiştir ancak yaygın kabul edilen görüş Joseph A. Schumpeter’in teorisidir.
Schumpeter’e göre inovasyonun 5 temel şekli vardır.
1- Yeni ürünlerin geliştirilmesi
2- Yeni üretim metodları
3- Yeni pazarlar
4- Yeni hammadde kaynakları
5- Yeni endüstriyel örgütlenme metodları
Schumpeter’in yaptığı temellendirme, inovasyon türlerine de kaynaklık etmiştir. Yeni ürün geliştirmesi, farklı benzersiz veya benzeri olup yeni özellikli geliştirilmiş bir ürünün ortaya çıkarılmasıdır. Yeni üretim metodları,verimliliği arttırıcı çevreye duyarlı sosyal yarar gözeten kar oranını arttırıcı faaliyetlerdir. Yeni pazarlar; pazar araştırmaları sonucu ve değişen koşullar doğrultusunda verimliliği arttıracak çalışmalardır. Yeni hammadde kaynakları; pazar kaynaklarına bağlı olarak gelişen yeni ucuz ve kaliteli hammadde teminini ifade etmektedir. Yeni endüstriyel örgütlenme modelleri de; şirketin organizasyon ve idari olarak iç ve dış yapısında yenilikçi çalışmaları ifade eder.
Önümüzdeki Birkaç On Yılda Dünyayı Değiştirecek 15 Harika ve İlginç Teknoloji
Genel kapsamda inovasyon türlerine baktığımızda;
1- Ürün İnovasyonu: Farklı yeni bir ürün ortaya çıkarılması, üründe yenilikçi bir farklılık yapılması, geliştirilmesi
2- Süreç İnovasyonu: Üretim, teslimat veya ödeme şekillerinde gerçekleşen yenilikçi çalışmalar
3- Pazarlama İnovasyonu: Ürünün tasarım, pazarlama yöntemleri, tanıtımı ve fiyatlandırmasında gerçekleşen değişimler
4- Örgütsel İnovasyon: İnsan kaynakları stratejisinde,performans yönetimi ve dış ilişkilerinde yenilikçi süreç
5- Toplumsal Inovasyon: Toplumda çarpan etkisi yaratacak, sosyal ve ekonomik yararlar sağlayacak gelişmeler
Başarılı İnovatif Süreç Nasıl Gerçekleşir?
– İnovatif süreç yenilik kavramından ortaya çıkar ve yenilik kavramı da sürekli bir ihtiyaç sonucu ortaya çıkar. İhtiyaç doğru tespit edilmeli
– İnovasyon sürecinin önemli bir adımı da araştırma geliştirme sürecidir. İnovatif çalışma ile ilgili ulusal ve uluslararası gelişmeler incelenmeli ve Ar-Ge süreci yürütülmelidir.
– Kişiler inovasyon sürecine her ne kadar tek başına başlasa da ekip çalışmasının oluşması kaçınılmazdır. Proje grubunun kesişim kümeleri yaratarak ortak payda çalışmaları yapmaları inovatif süreci verimli kılar.
– Risk alma inovasyon sürecinde önemli bir adımdır. Sermaye riski, zaman riski ve teknoloji riski gibi durumlarda risk yönetimi profesyonel bir şekilde yürütülmelidir.
– Düşünce kalıpları, adetler ve gelenekler inovatif kişiler için hayallerini oluşturmada engel durumunda değildir. İnovatif düşüncede çok seçeneklilik verimliliği arttıracaktır.
– Başarılı inovatif süreçlerin önemli bir bölümü maddi kaygı ile değil teknolojik açlık sonucu ortaya çıkmış ve kalıcı olmuştur. Maddi beklenti inovasyon sürecinin başarılı olması ile birlikte pozitif ivme gösterecektir.
– İnovasyon sürecinde faaliyet ve zaman planlaması kritik öneme sahip öğelerden biridir. Faaliyetlerin başarılı ile tanımlanması ile zaman planlamasının verimli yapılması süreci başarılı kılacaktır.
İnovasyon stratejileriniz için ulusal teknoloji kurumlarının, Avrupa Birliği’nin,vakıfların hibe ve kredi destekleri mevcuttur. İnovasyon stratejinizi sağlam temellerde planlayarak bu kurumlardan destek almanız mümkündür.
Gökhan Turgut Ünal
Avrupa Birliği Proje ve Dış Ticaret Uzmanı
