Hafıza Sarayı Nedir?
Öğrendiklerimizi unutuyor muyuz? Unutuyorsak unutmamak mümkün mü? Aslında öğrendiklerimizi tam olarak unutuyoruz diyemeyiz. Yeni bilgiler geldikçe, eski bilgileri daha da derine gömüyoruz ve uygun bir ipucu bulamadıkça o şeyi de hatırlayamıyoruz. İkinci sorunun cevabı ise ‚‘Evet!‘‘. Çoğumuzun Sherlock Holmes dizisinde duyduğu Hafıza Sarayı tekniği ile gördüklerimizi, okuduklarımızı unutmamak mümkün. Daha doğrusu unutmamak dersek hata yapmış oluruz, hatırlamak mümkün hale geliyor. Bunu yaparken de hepimiz beynimize o bilgiyi hatırlatacak ipuçları gönderiyoruz. Ve biz de her bilgi için doğru ipucunu bulabilirsek bu işlem çok daha hızlı ve kolay oluyor. Peki bu teknik nasıl işliyor? Bunu herkes yapabilir mi? Gelin bu soruların cevaplarına hep beraber bakalım.
Önce sizlere bu tekniğin ne kadar eskilere kadar dayandığından bahsetmek istiyorum. Hafıza Sarayı tekniği eski Roma dönemine kadar uzanan eski bir tekniktir. O dönemlerde savaşlar sırasında kütüphaneler sık sık yağmalandığı ve yakıldığı için bu bilgilerin korunması gerekiyordu. Ve bu nedenle bu hafıza metodu geliştiriliyor. Bu metodun Çiçero tarafından geliştirildiği de şuan bilinen gerçekler arasında. Peki bu teknik nasıl işliyor?
Hafıza Sarayı Teknikleri:
- Kendi Sarayınıza Karar Verin
Bu aşamanın püf noktası seçtiğiniz mekanın sizin için oldukça bilinen bir yer olmasıdır. Çünkü bu tekniğin işe yaraması için sizin bu mekanda kolayca dolaşabilmeniz gerekiyor. Bunun için en uygun mekan genellikle yaşadığınız eviniz olabilir ya da eviniz kadar iyi bildiğiniz bir başka mekanı seçebilirsiniz. Ve mekanınızdaki detayların olabildiğince canlı olmasına dikkat edin. Daha sonra görselleştirmeden daha da önemli olan rota oluşturmayı seçebilirsiniz. Kendinize o evde dolaştığınız bir rota ve yol belirleyin.
- Ayırt Edici Özellikleri Bulun
Sırada seçtiğiniz mekanın ayırt edici özelliklerini belirleme ve onları iyi tanıma zamanı var. Örneğin seçtiğiniz bir mekanın bahçesi ya da avlusu varsa dikkatinizi çekecek olan ilk şey muhtemelen evin ya da bahçenin giriş kapısı olacaktır. Bunun gibi sarayınızın her bir detayını iyice inceleyin ve zihninizde canlandırın. Baktığınız yer boyunca gözünüze çarpan şeyleri iyice inceleyin. Bu bir koltuk, koltuğun üstündeki örtü, yerdeki halı hatta duvarın boya rengi bile olabilir. Bu aşamadaki en önemli aşama tabii ki görselleştirme yapmaktır. Bu süreç boyunca ne kadar iyi görselleştirme yapabilir ne kadar zihinsel notlar tutabilirseniz sizin için o kadar iyi olacaktır. Bu yüzden eğer görsel hafızanız kuvvetliyse bu işlemi yapmak sizin için daha kolay olacaktır. Ayrıntılara bakarken sesli olarak tekrar etmek ya da bir kağıda yazmak da size bu konuda yardımcı olacaktır. Evet Hafıza Sarayınız yavaş yavaş oluşmaya başladı.
- İlişkilendirin
Evet artık bir sarayınız var sıra geldi bu sarayı doldurmaya. Şimdi sarayınızı gezin ve hatırlamak istediğiniz bilgileri sarayınızın köşelerine not etmeye başlayın. Bu noktada ‚‘hafıza çivisi‘‘ denen ayırt edici semboller kullanılır. Bu tekniği daha olağan dışı şeylerle, alışılmışın dışındaki şeylerle veya seslerle, kokularla yaparsanız bilgiler daha kalıcı olacaktır. Buna şu şekilde örnek verebiliriz. Evlilik yıldönümüzünü unutmak istemediğinizi varsayalım. O tarihi sarayınızdaki takvimin üzerindeki tarih yaprağı olarak ilişkilendirebilirsiniz. Ya da olayları daha da hikayaleştirebilirsiniz. Kafanızda unutmak istemediğiniz şeyleri bir hikaye şeklinde olayın içine yerleştirirseniz bu detayları unutmayacaksınızdır.
- Sarayınızı Sık Sık Ziyaret Edin
Evet elinizden geleni yapmış olabilirsiniz. Bir saray oluşturdunuz, detaylandırdınız ve hatırlamak istediklerinizi ilişkilendirdiniz. Ancak bunları yapıp bırakıp bu sarayı ziyaret etmezseniz yavaş yavaş var olan sarayınızı da unutmaya başlayabilirsiniz. Tabiri caizse sarayınızın nesnelerinin üstünde toz tutar, bilgileri koyduğunuz raflar tozlanmaya başlar. Bu yüzden hafızanızı canlı tutmak istiyorsanız sık sık sarayınızı ziyaret etmeyi unutmayınız. Aynı zamanda unutmayın ki ne kadar çok ziyaret ederseniz o kadar iyi hatırlarsınız.
- Yeni Saraylar Oluşturun
Hatırlamak istediğiniz bilgileriniz kısa süreli ise aynı sarayı sık sık farklı bilgiler için kullanabilirsiniz. Ancak uzun dönemli bilgiler için yeni saraylar oluşturabilirsiniz. Bu demek oluyor ki herkesin birden fazla sarayı olabilir. Bu tamamen size kalmış!
- Hatırlayacağınız Şeylere Göre İhtiyacınız Olan Alan
Hatırlamak istediğiniz şeylerin fazlalığına ve büyüklüğüne göre gerekli oda sayısı ve sarayınızın büyüklüğü de doğal olarak değişecektir. Az ve kolay bilgiler için aslında tek bir oda bile kullanabilirsiniz. Bu durum hatırlamak istediğiniz şeylere göre sarayınızı büyütecektir. Bu konudaki demek istediğim şey şu; fazla fazla odalar oluşturmak için kendinizi zorlamanıza gerek yok. Tek bir odaya güzel semboller ve nesneler yerleştirerek kendinize yeterli bir alan yaratabilirsiniz.
Hafıza Sarayımızı Sıfırlayabiliyor Muyuz?
Bununla ilgili çok fazla garanti edebileceğimiz pek bir şey yok maalesef. Çünkü belli bir süreden sonra bu kadar iyi dizayn edilmiş bilgileri unutmak, hatırlamaktan daha zor olmaya başlıyor. Örneğin hatırlamak istediğiniz bir bilgiyi sizin için çok özel olan bir yerle ilişkilendirirseniz o bilgiyi unutmak daha da zorlaşıyor. Bunun için önerebileceğimiz bir teknik var. Eski bilginizi yenisiyle ilişkilendirmek. Örneğin, sarayınızdaki odadaki çekmecenin içindeki var olan yirmi tane kibrit size eskiden birinin doğum günü tarihini hatırlatıyor ve unutmak istiyorsanız o yirmi kibriti başka bir şeyle ilişkilendirebilirsiniz. Bir başkasının doğum günü gibi. Böylece artık eski bilgi yerini yeni bilgiye devretmiş olacaktır. Dediğimiz gibi, eski bilgiyi diğer türlü unutmak çok zordur.
Evet, çoğumuzun bildiği ama çok azımızın hayata geçirdiği bir teknik olan Hafıza Sarayı’nın aslında düşünüldüğü kadar zor olmadığını görmüş olduk. Bu teknikle hayatınızdaki çoğu şeyi değiştirebilirsiniz. Herkesin önünde sunum yapmanız gerektiğinde, devamlı notlarınıza bakmak yerine bu tekniği kullanarak çok daha akıcı ve etkileyici bir şekilde sunumunuzu bitirebilirsiniz. Ya da doğum gününü devamlı unuttuğunuz birinin doğum gününü artık istemediğiniz sürece unutamaz duruma gelirsiniz. Tamamen hayal gücünüze ve görsel zekanıza bağlı olan bu hafıza tekniğini denemelisiniz. Çünkü unutmamak gerekiyor ki bizi sınırlandıran tek şey hayal gücümüzdür!
Sıla Polat
Proje Yönetimi Okulu Editörü
harika…
Çok teşekkürler :)