Birleşik Krallık ve Amerika’da Eğitim Sistemleri

Times Higher Education tarafından derlenen dünya üniversite sıralamasına göre, dünyanın en iyi 200 üniversitesinin yarısından fazlası ABD ya da Birleşik Krallık’ta bulunmaktadır. İki ülke de kaliteli yüksek öğrenimi, mükemmel araştırma tesislerini ve akademik özgürlük ile birlikte entelektüelliği destekleyen zengin bir geleneği paylaşmaktadır. Her iki ülkenin de öğrenim için müthiş bir ortam sağlamasına karşın, bu iki ülke arasında özellikle üniversitelerin yapısı ve öğrenci yaşamı gibi konularda birçok fark göze çarpmaktadır. Bu makalede, Amerikan ve İngiliz eğitim sistemleri arasındaki temel farkları keşfedeceğiz.

Zaman Uzunluğu

Amerika ve Birleşik Krallık’taki eğitim sistemleri arasındaki belki de en önemli fark lisans eğitiminizi bitirmek için gereken süredir (lisans eğitimi dört yıl süren İskoçya hariç). Amerika’daki lisans programları genellikle Birleşik Krallık’takilerden bir yıl daha uzun sürer ancak bu durum doktora öncesinde bir yüksek lisans eğitimi alıp almadığınıza göre değişebilir. İki sistemde de lisans programının hemen ardından doktora programına geçiş yapılabilir ancak Birleşik Krallık’ta doktora programına devam etmeden önce yüksek lisans eğitimini tamamlamış olmak daha yaygın bir durumdur. Birleşik Krallık’taki programların daha kısa olmasının bir diğer nedeni ise Birleşik Krallık’takilerin Amerika’dakilere kıyasla aslında daha yoğun olmalarıdır.

Akademik Dönem

Amerika’daki birçok üniversite döneme ağustosun ortasından sonuna kadar başlamış oluyor ancak daha küçük sosyal bilim okulları daha geç başlayabilir. Çoğu üniversite aralığın ortasından itibaren uzun bir ara verir ve ikinci döneme ocak ortasında başlar. Ancak farklı akademik takvimleri olan üniversiteler, üç veya dört dönemlik sistemler gibi, kış tatillerine kasım ayı sonuna denk gelen Şükran Günü tatilinde başlayabilir. Birleşik Krallık’taki akademik dönem ise biraz daha çeşitlidir. Çoğu üniversitenin sömestr sistemini kullanıyor olmasına karşın üç ve dört dönemlik sistemler de bazı üniversitelerde kullanılmaktadır. Çoğu okul eylül ya da ekim ayında başlar, mayıs veya haziran ayında sona erer ki bu da biraz daha uzun bir akademik yıl eder. Ancak akademik dönem Birleşik Krallık’ta daha az standartlandırılmıştır; yani burada okumayı tercih edecek olursanız üniversiteniz çok farklı bir akademik takvim kullanabilir.

Üniversite Organizasyonu

Birleşik Krallık’taki birçok üniversite belirli bir konuya adanmış “kolejler”den oluşmaktadır. Kolejler üniversite tarafından yönetilirken, her kolej birbirinden ve üniversiteden özerk bir yapıya sahiptir. Diğer insanlarla birlikte kolejinizde yaşarsınız, yemeğinizi kolejinizde yersiniz ve eğitiminiz süresince genellikle kolejinizde kalırsınız. Amerika’da olduğu gibi merkezi üniversite kabul departmanına başvurmak yerine ya doğrudan öğrenim görmek istediğiniz konunun kolejine başvurursunuz ya da lisans programları söz konusu olduğunda aynı anda birçok koleje başvurmanızı sağlayan merkezileşmiş bir sistem aracılığı ile başvurunuzu yaparsınız. Bu sistem Üniversiteler ve Kolejler Kabul Servisi veya UCAS (the Universities and Colleges Admissions Service) olarak adlandırılır. Bu da başvurunuzu yapmadan önce neyi öğrenmek istediğinizi bilmeniz gerektiği anlamına gelir.

Buna karşılık, Amerika’da daha büyük bir üniversiteye başvurursunuz ve ilk veya daha fazla yıl için çeşitli alanlardan dersler alırsınız ve ancak ilk yılınızın sonunda veya belki de ikinci yılınız süresince anadalınızı bildirirsiniz. Amerikan üniversitelerinde birçok anadalı bünyesinde barındıran “Fen Edebiyat Okulu” gibi “okullar” veya departmanlar vardır. Ancak bir anadal bildirmiş olsanız dahi hala başka alanlardan “seçmeliler” olarak adlandırılan dersler almanız beklenir. Bu sebeple Amerika’daki yükseköğrenimin genişlik veya çeşitli konular üzerine geniş bir bilgi birikimi edinmek üzerine vurgulandığını söyleyebiliriz. Birleşik Krallık’ta ise vurgu daha çok derinlik üzerinedir ki bu da seçtiğiniz konu üzerine derin bir birikim edinmeniz anlamına gelir.

Ödevler ve Notlar

Amerikan sisteminin genişliği vurgulamasından dolayı dersler haftalık veya iki haftalık okumalarla birlikte küçük yazı projeleri, araştırma yazıları ve sözlü sunumlar gibi ödevlerin yapılmasına ihtiyaç duyar. Birleşik Krallık’ta ise çoğu okul dönem boyunca nadiren verilen ödevle birlikte genellikle ders tabanlıdır. Bazı durumlarda talep edilen bir ödev olmayabilir ve bunun yerine notunuz sadece bir final sınavı ile belirlenebilir. Amerika’da ise notunuz, verilen ödevlerde gösterdiğiniz performansların yanında toplam notunuzun sadece bir kısmını oluşturacak olan bir final sınavı ile belirlenir.

Maliyet

İki ülkede de eğitim maliyetinin ucuz olmamasıyla birlikte, Amerika’da eğitim maliyeti genellikle daha yüksektir. 2012’de geçen bir yasaya göre İngiltere’deki üniversiteler yılda 9000 £ (yaklaşık 14.300 $) ücret alabilir. Tabii ki bu uluslararası öğrenciler için değil, yalnızca Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği vatandaşları için geçerlidir. Uluslararası öğrenciler için ücretler önemli ölçüde yüksek olabilir. Hükümet, öğrenim harcı için bir limit belirlerken her okul o limiti geçmemek şartıyla kendi ücretini belirler.

Buna karşın Amerika’da, hükümetin üniversite ücretlendirmeleri üzerinde çok az bir kontrolü vardır. Amerika devlet üniversiteleri ile özel üniversiteleri birbirinden ayırırken eyalet içi öğrenim harçları ile eyalet dışı öğrenim harçlarını da birbirinden ayırır. Bu ayrımlar öğrenim harcını belirler. Dört yıllık özel enstitülerin öğrenim harcı yıllık ortalama 29.000 $ iken iki yıllık devlet enstitülerinde bu miktar 3000 $’dır. Son olarak, bazı dört yıllık özel enstitülerin ücreti yıllık 50.000 $’ı bulabilir. Her iki ülkede de öğrencilerin öğrenim harçlarını ödeyebilmelerine yardım etmek için devlet aracılığı ile alınması mümkün olan uygun şartlı ve faiz oranlı krediler vardır.

Konaklama

İki ülke de öğrenciler için öğrenci yurtları sağlar. Çoğunlukla eşdeğer olmalarına rağmen Birleşik Krallık’ta kendine ait bir odanın olması daha yaygın bir durumken, Amerika’da bir odayı birden fazla kişinin paylaşması daha olasıdır. Ancak ilk yıldan sonra, Amerika’daki öğrenciler özel konut veya kampüs dışı konut gibi ilave konaklama seçeneklerine sahip olabilirler. Aynı zamanda Birleşik Krallık’taki yurtlarda öğrencilerin kendi yemeklerini yapabilecekleri mutfakları olması durumu yaygınken Amerika’dakiler genellikle öğrencilerine çeşitli yemek seçenekleri sunar. Bu iki ülke hizmeti arasındaki önemli bir fark ise Birleşik Krallık’ta öğrencilerin düşük bir ücret ödediği temizlik hizmetinin yaygın olmasıdır.

Sonuç

Her iki ülke de iyi bir eğitim sağlarken, her iki sistemin eğitime içerisinde avantajlarını ve dezavantajlarını taşıyan farklı bir yaklaşımı bulunmaktadır. Eğitiminizi Amerika veya Birleşik Krallık’ta almayı düşünüyorsanız, bu makalede bahsedilen farklılıkları, özellikle lisans eğitiminizi bitirmek için gerekli süreye, öğrenim ücretlerine ve lisans bölümünüzde derinlik mi yoksa genişlik mi istediğinize dair olanları, dikkate almalısınız.

Azize Serde Caferoğlu

Proje Yönetimi Okulu Blog Yazarı