Başarı İçin Farklı Öğrenme Biçimleri Kariyer İle Nasıl İlişkilendirilir? Kariyer başarımızı nasıl tanımladığımız kişiden kişiye farklılık gösterir ya da en azından farklılık göstermelidir.
Çoğu kişi kariyerlerindeki başarıyı; magazin dergilerinde sayfalar dolusu yer alan lüks evlerin, arabaların ve yatların görüntülerine benzer servet göstergeleriyle ölçer. Bill Gates ve Warren Buffett gibi olan diğerleri ise kariyerlerindeki başarı için başka ölçütler ararlar; servetlerinin büyük bir kısmını bağışlamak gibi.
“The Chronicle of Philanthropy” adlı derginin 2017 yılında belgelediğine göre 2000 yılından beri Gates ve Buffett sırasıyla 18 ve 65.5 milyar dolarlık bağışlarda bulundular. Bu da demektir ki kariyer başarılarındaki kilometre taşları artık daha güçlü bir hayırseverlik temeli üzerine oturuyor.
Kariyer başarınızı banka hesabınızın doluluğuyla, sürdüğünüz arabayla, ünvanınızla, rütbenizle veya günün sonunda hissettiğiniz tatmin duygusuyla tanımlayıp tanımlamasanız da ortak olan bir nokta var: Bunları elde edebilecek insana nasıl dönüşeceğinizi öğrenmeniz gerekiyor.
İşte burası; eğer kariyer başarı yolunuzda daha hızlı bir ivme kazanmak istiyorsanız, öğrenme biçimlerinizi iyi bir şekilde anlamanızın önem arz ettiği kısım. Sizin için hangisinin uygun olduğunu bilmeniz ve bunu uygulayabilmeniz gerekiyor.
Kişisel kariyer başarısı tanımımızı gerçekleştirme çabamızda, ilerleyişimizi hızlandırmak için kısa yollar ararız. Keşke daha hızlı öğrenebilseydik… Keşke. Aslında, öğrenebiliriz!
Farklı öğrenme biçimleri ve kariyer başarısı arasındaki ana bağlantı aslında gelişme zorluklarınızı aşmak için farkındalık, çeşitlilik, zamanlama ve bilinçli olma tekniklerini doğru kombinasyonla seçerek uyguladığınız bir formüldür.
Öğrenme biçimlerimizi bilmek bize büyük avantajlar sağlayabilir ancak bu avantajlar düşündüğümüz şekilde olmayabilir.
Anket Puanları ve Etiketler İle İlgili Mitler
Şirket merdivenini tırmanırken DISC, Myers Briggs Type Indicator veya diğerleri gibi üç ya da dört kişilik profil değerlendirmesini yapmış olabilirsiniz. Yeni yöneticinizin size öğretmenin en iyi yollarını belirlemesine yardımcı olacak kendi kendini raporlayan anketi tamamlıyorsunuz.
Teslim aldığınız rapor öğrenme tercihinizi görsel, işitsel (işitsel ve sözel), okuma/yazma ve kinestetik tercihlerin benzersiz bir kombinasyonu olarak tanımlıyor.
En çok alıntılanan öğrenme biçimleri aşağıdaki gibi olma eğilimdedir:
- Görsel – şemaların, resimlerin, sembollerin, videoların veya gösterilerin kullanımı
- İşitsel – konuşma ve dinleme
- Kinestetik – pratik, dokunsal, uygulamalı aktiviteler yapma
Anket (herhangi bir ankette de geçerli olmak üzere) cevaplarımızı kategorize etmek için tasarlanmıştır. Öğrenme biçimi değerlendirmeleri genellikle en az iki öğrenme biçiminin yaygınlığına sahip olduğumuzu gösterir.
Diğer araştırma ve değerlendirme araçlarına baktığımızda ise öğrenme biçimlerimizin nasıl tanımlanması gerektiğine dair farklı bakış açıları keşfederiz. (Ek öğrenme biçimi tanımlamaları için bkz. Yale Center for Teaching and Learning)
Kabul etmemiz gereken, bu kategorileştirici etiketlerin bütün durumlarda ve bütün özneler için kesin olmadığıdır. Aslında araştırmacılar bizi etiketlerin içerilerinde bile büyük değişkenliklerin var olduğunu hatırlamamız için teşvik ediyorlar.
Sevdiğiniz şarkıları dinlerken müzik kliplerini izlemek yerine karaoke şeklinde söylemeyi tercih edebilirsiniz. Ancak iş balo salonu dans hareketlerini öğrenmeye geldiğinde siz denemeden önce birisinin size adımlarını nasıl atacağınızı anlatmasındansa, birini model alarak ayak hareketlerini izlemeyi daha kolay bulabilirsiniz.
Öğrenme Biçimi Anket Sonuçlarının Doğru ve Yanlış Şekilde Kullanımı
Anket raporunu okuyarak kendinizi doğrulanmış ve anlaşılmış hissedersiniz. Özeti okuyup aslında matematiği zor bulma sebebinizin, öğretmeninizin size en iyi öğrendiğiniz şekilde öğretmemiş olmasından kaynaklandığını fark ettiğinizde rahatlamış hissedersiniz. “Bana en uygun olan farklı şekilde nasıl öğreteceklerini bilmiyorlardı!”
İşte ilk hata:
Puanın en iyi şekilde nasıl öğrendiğini göstermez. Nasıl öğrenmeyi tercih ettiğini gösterir.
Daha sonra, raporunuzun özetinin, bütün durumlarda en iyi şekilde öğrenmek ve kariyerinizdeki ilerlemeyi hızlı bir şekilde izlemek için gerekli olan her şey olduğu gibi boş bir sonuca varırsınız.
İşte ikinci hata:
Genellemeler yapmak kısıtlayıcı olabilir.
Yapılan araştırmalar bireylerin daha güçlü bir öğrenme tercihi anlayışı geliştirdiklerini gösterirken, henüz tercihinize uyan bir öğrenme biçimi seçmenin öğrenme kapasitenizi geliştireceğine veya öğrenme hızınızı artıracağına dair net bir kanıt yoktur.
Bunlar kötü haberler değil!
Bu gibi anketleri yapmak değersiz değildir, aksine daha rahat bir şekilde öğrenebileceğiniz yöntemleri tanımanızın bir yoludur. Öğrenmeyi nasıl daha basit, kolay ve keyifli bir hale getirmeyi öğrenebilirsiniz. Bu büyük bir artı!
Araştırmaların gösterdiğine göre nasıl öğrendikleri hakkında düşünmeye teşvik edilen öğrenciler öğrenme konusunda daha iyi dönütler alıyor. Nasıl karar verdiklerini ve bağlantı kurduklarını ve bilgiyi nasıl entegre ettiklerini göstermeleri konusunda teşvik ediliyorlar.
Richard Branson örnek olarak alalım. Disleksi teşhisi ile çok açık bir şekilde öğrenme kısıtlamaları vardı. Muhtemelen VARK’ın işitsel alt ölçeğinde yüksek puan alamamış olsa da, disleksiyi en büyük varlıklarından biri olarak değerlendiriyor.
Branson’ın söylediğine göre bu “kısıtlamalar”ı sayesinde daha iyi iletişim kurabilmeyi öğrendi, işi onun için daha basit ve kolay hale getirecek şekilde çalışması gerektiğinin farkına vardı. Branson yazma alt ölçeğinde daha yüksek puan elde etmiş olabilir!
Yönetim tekniğini sürekli bir şekilde not alma olarak tanımladı çünkü insanların ne söylediğini hatırlamak her zaman çok zorlayıcıydı. Bu yüzden Branson her yere bir not defteri götürüyor.
Kendi Kişisel En İyi Öğrenme Biçimi Kombinasyonunuzu Nasıl Seçersiniz?
Eğitimciler ve araştırmacıların bulduğuna göre çeşitli öğrenme biçimlerini uyguladığımızda aslında daha iyi öğreniyoruz.
Bir podcasti dinleyin, notlar alın, video izleyin ve öğrenmeniz gereken veya öğrenmek istediğiniz bir konu ile ilgili çalışmalar yapın. Bu seçeneklerin bir veya ikisini kullanacak olursanız, bilginin daha güçlü bir kavrayışına ve korunmasına sahip olmanız muhtemeldir.
Bilgiyi daha iyi kaydedebilmenizi ve kullanabilmenizi sağlayan daha fazla işlem türü vardır. Konunuzla olan etkileşimin kalitesinin artması daha iyi öğrenmeyi beraberinde getirir.
Şirket basamaklarını tırmanırken attığınız adımları düşündüğünüzde, her adımda kaçınılmaz olarak artan talepler vardır. Ekibinize rehberlik etme ve eğitmenizdeki yetenek, geniş bir bilgi birikimi, kendi kendinize daha hızlı ve etkili bir şekilde düşünmek, kapsamlı verileri ve raporları hızlı bir şekilde analiz etmek uzmanlaşmanız gereken gelişim adımlarından sadece birkaçı.
Benzer seviyede ve çeşitte hissettiğiniz zorlukları düşünün ve kendinize sorun:
“Öyleyse nasıl öğrendim? En iyi hangi biçimlerin benim için en iyisi olduğunu hissettim? Neyi farklı yapmalıydım?”
Daha önceden uyguladığınız öğrenme modelleri, şimdi bir çerçeve olarak kullanabileceğiniz modellerdir. Ancak burada durmayın. Onarın, güçlendirin ve üzerine inşa edin.
Tercih Edilen Öğrenme Biçimleri ve Daha Az Tercih Edilen Biçimlerden Oluşan Bir Karışım Büyümeyi Hızlandıracaktır
Yeni bir iş için potansiyel bir müşteriye satış konuşması yapmanız gerektiğini düşünelim. Bu yalnızca bir müşteri yöneticisi olarak sözleşme belgelerini gördüğünüz bir beceri ancak kariyer başarı yolunuzdaki bir diğer adım bir iş geliştirme rolü.
Bu fırsatta, değerli olduğunuzu ve bir promosyonu hak ettiğinizi göstermek için yeteneğinizi kanıtlamalısınız.
Hangi öğrenme biçimleri şirketinizin müşteriyi kazanmak için öne süreceği en iyi kişinin siz olduğunu göstermenize yardımcı olur? Aşağıdaki seçeneklere sahipsiniz:
- Satış konuşmasını bir grup arkadaşınıza yapın. Bir grup insanın önünde konuşmaktansa akşam yemeği için köpek maması yemeği tercih edersiniz ama rol yapmanın satış konuşmasının kendisine en yakın simülasyon olduğunu biliyorsunuz.
- Satış konuşmasını köpeğinize yapın. Nasıl sunduğunuzun aksine köpeğiniz size koşulsuzca sevecektir ve yemeğini yemeği tercih etmediğiniz için de ayrıca mutlu olacaktır.
- Satış konuşmasını başarılı iş geliştirme yöneticileri olan iş arkadaşlarınıza yapın. Sizi acı dolu ancak faydalı dönütlerden koruması için de Wonder Woman veya Captain America kalkanınızı hazır bulundurduğunuzdan emin olun.
- Etkili bir satış konuşması yapmak için gerekli olanları anlatan kitaplar alın.
- Nasıl etkili bir satış konuşması yapılacağını anlatan Youtube videoları izleyin.
Güçlü bir görsel ve sözel öğrenici olduğunuzu varsayalım. Sadece bu öğrenme biçimlerini kullanma fırsatları ya mevcut değil ya da sınırlı. Rol yapma konusunda bilgi sahibi olmaktan rahatsızlık duyuyorsun ancak seçilecek en doğru yönün kinestetik yol olduğunu biliyorsun.
Ancak bu tek yol olmayabilir. Fonksiyonel MRIların gösterdiğine göre aslında beynimiz gerçek ile canlı olarak hayal edilen arasındaki farkı bilmiyor. Araştırma ayrıca gösteriyor ki görselleme ve imgelemeyi kullanarak ideal performansımızın alıştırmasını taklit ettiğimizde fiziksel performansımız gelişebiliyor.
Sadece mükemmel satış konuşması yaptığınız film sahnesini görmeyi hayal etmeyin. Aynı zamanda son derece kendinizden emin, sakin, bu fırsatı hak ettiğinizi bilme hissine sahip olduğunuzu ve müşterilerinizin sunumunuzdan memnuniyet duyduğunu hayal edin. İmgeleme ve görselleme performansınızı etkileme gücüne sahip.
Görselleştirmeyi aralıksız uyguladıysanız, en azından bir satış konuşmasını iş arkadaşlarınızın önünde yapıp dönüt istediniz ve anahtar söylemleri sözlü olarak tekrar ettiyseniz? Biraz daha az korku farktörü ile rahatsız edici öğrenme stratejileri ile tercih edilenlerin karışımı kesinlikle kazanan bir kombinasyon olacaktır.
Asıl olan doğru kombinasyondur. Rahat hissettiren ve rahatsız edici öğrenme biçimlerinin doğru kombinasyonunu seçmek sizi amacınıza daha hızlı ulaştırır.
Öğrenme Biçimlerini Kariyer Yolunuzla Eşleştirin
Gelişme sancılı olabilir ve değişim bir şey değildir, biz insanlar olarak, heyecana doğru yöneliriz.
Beyinlerimiz bizi güvende tutmak için tasarlandı. Güvende hissettiğimizde, kendimizi iyi ve rahat hissederiz. Kaygı seviyemiz düşük olur ya da hiç olmaz; kontrolde, tamamiyle memnun ve mutlu hissederiz.
Sorun şu ki; gelişmemiz, esnememiz ve ilerlememiz pek de olası değil.
Öğrenme biçimi tercihlerimizi bilmek esneme ve ilerlememizdeki bazı rahatsızlıkları hafifletmemize yardımcı olabilir. Ancak bizim istediğimiz tam tersi bir plan yaratmak.
Son noktanızı seçin, gelişmeniz ve ilerlemeniz gereken adımları geriye doğru planlayın. Konforunuzu ve baş edebileceğiniz acı oranını en iyi dengeleyen öğrenme biçimlerini ve metodlarını planlayın.
Bazen buz pistinin kenarlarında durmak ve pistte kayan insanları izlemek nasıl buz pateni yapacağınızı öğrenmenize yardımcı olmaz. Kendi yer çekim ve denge merkezinizi bulmak için buza doğru bir adım atmanız gerekir. Haftasonu semineri bağımlısı, konuşmacı onlara altı ay içerisinde dört haneli gelirlerini nasıl altı haneye dönüştürebileceklerini anlattıktan sonra onu dinlemeye başlar.
Dinlemek, izlemek ve okumak harikadır, ancak davranış değişmeden ve harekete geçilmeden hiçbir şey değişmez. Öğrenme biçimleri ve kariyer başarısı arasındaki asıl bağlantı her zaman neyi tercih ettiğinizi bilmenin, neyin işe yaradığını bilmenin, doğru karışımı seçip onları ne zaman uygulayacağınızı bilmenin bir kombinasyonu olacaktır.
Azize Serde Caferoğlu
Proje Yönetimi Okulu Blog Yazarı