Gökhan Turgut Ünal: Merhabalar öncelikle röportajımıza vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz. Bizlere biraz Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği ve TATUTA’nın kuruluş yapılanmasından bahseder misiniz?
Berkay Atik: TaTuTa’nın tohumları, bir yandan ekolojik tarım ile geçinen çiftçi ailelere destek olurken bir yandan da kent ve kır arasında kopan bağları yeniden kurmak amacıyla atıldı. 2003 yılında GEF SGP fonuyla geliştirilmeye başlanan proje, 2004’te hayata geçti. TaTuTa aynı sene içinde ECEAT (Avrupa Eko-Agro Turizm Merkezi) ve WWOOF (Organik Çiftliklerde Uluslararası Fırsatlar) ağlarının Türkiye temsilcisi oldu. Ağdaki ev sahiplerini iki şekilde ziyaret edebiliyorsunuz; gönüllü veya konuk olarak. “Gönüllü”; işgücü, bilgi ve/veya tecrübe desteği sağlayarak çiftlik işlerine gönüllü olarak yardım eden kişidir. Çalışma karşılığında gönüllünün konaklama ve yemek ihtiyaçları çiftlik tarafından karşılanır. “Konuk” ise doğa dostu bir tatil yapmak isteyen, konaklama ve aldığı hizmetlerle ilgili mali desteğini aracısız olarak çiftliğe veren kişidir. Çiftlikte çalışma zorunluluğu yoktur ama isterse işlere yardımcı olabilir.
Gökhan Turgut Ünal: Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği olarak faaliyetleriniz nelerdir?
Güneşin Aydemir: Buğday Derneğinin niyeti, tek tek bireylerde ve bir bütün olarak toplumda ekolojik yaşam bilincini oluşturmak ve bu yönde modelleri hayata geçirmektir.
Bu niyeti hayata geçirmek için öncelikle güvenilir gıda üretimi ve kullanımını kolaylaştırıcı modeller ortaya koyuyoruz, Yerli tohumların korunması için takas ağı kuruyoruz. Ekolojik üreticiyle kullanıcının buluşturulması için sistemler kuruyoruz. Buğday’ın TaTuTa Ekolojik Çiftlik Ziyaretleri projesi sayesinde, şehirde yaşayanlar ekolojik çiftlikleri ziyaret ediyor, gönüllü olarak çalışıyor. Ekolojik yaşam bilgisinin yayılması amacıyla yayınlarımız, etkinliklerimiz, eğitimlerimiz ve düzenli medyayla çalışmalarımızla, her yıl yüz binlerce kişiye ulaşıyoruz. Doğa dostu tarım politikalarının oluşturulması için politika oluşturuculara görüş bildiriyor ve lobi faaliyetleri yürütüyoruz. Ekolojik eğitimler tasarlıyor ve yürütüyoruz, ekolojik yaşam birikimimizi paylaşıyoruz.
Gökhan Turgut Ünal: Çevre ve ekolojik yaşam tüm dünyada öncelikli konulardan biri. Ülkemizde ekolojik yaşam ve çevre ile ilgili gerçekleşen faaliyetleri ve eksiklikleri değerlendirir misiniz?
Güneşin Aydemir: Pek çok kişi, kurum ve kuruluş çalışma yapıyor. Hepsi çok kıymetli çalışmalar. Sadece ülkemizde değil, tüm dünyada ekolojik bir çöküş var. Doğal kaynaklar hızla tükeniyor, kirleniyor. Ve bu insanın eliyle oluyor. Demek ki insanı dönüştürmek temel olmalı. Bu çalışmalarda bir düşman tarif etmeden çözüm odaklı yaklaşımlara ihtiyaç var. Herkesin sorumluluğu paylaşması için bilginin serbest dolaşımına ihtiyaç var. Ama sanırım en önemlisi, birlikte, ortak bir amaç uğruna işbirliği yapabilmek. Genelde bireysel ve bencil yaklaşımlar, egosal problemler sebebi ile ortak iş yapmak çok güç oluyor. Ortak hedefin doğru tanımlanması çok önemli. Buğday için ortak hedef parçası olduğumuz bütünün, doğanın ve doğanın hakimiyetindeki bir yaşamın sürekliliğidir. Bunun için çalışırız.
Gökhan Turgut Ünal: Uluslararası bir çok kurum ve kuruluşa üyeliğiniz bulunmakta. AB projeleri ve ulusal projeler gerçekleştiriyor musunuz? Uluslararası faaliyetleriniz nelerdir?
Güneşin Aydemir: Geçmişte uluslararası projeler yürüttük. Çalışmalarımız hemen hepsi ulusal niteliktedir, ama bu konuların uluslararası ortaklarını ve başka ülkelerdeki örneklerini de izleriz, iletişimde bulunuruz, feyz alırız, ilham veririz. Bu sıralardaki en büyük uluslararası etkinlik sanırım 13-15 Ekimde İstanbul’da gerçekleşecek olan Dünya Organik Kongresine ev sahipliği yapmak olacak. Orada dünyanın pek çok yerinden gelecek olan kişiyi ağırlayacağız ve ülkemizdeki benzer kişilerle bağlantı kurmalarını sağlayacağız. Sonrası bu ilişkileri yürütmekte tabii. Zor olan da bu zaten. Hayırlı olmasını diliyorum.
Gökhan Turgut Ünal: Sitenizde bir çok kayıtlı organik çiftlik var. Kriterleriniz nelerdir çiftlikler için? Gönüllüler kayıt olduğunda çiftlik sahipleri ile neler yapabiliyor?
Berkay Atik: TaTuTa çiftliği olabilmek için ekolojik prensiplerle tarım yapıyor olmak öncelikli kriterdir. Sertifika şartı aranmaz, küçük çiftçiyi desteklemek her zaman öncelik taşır. Ekolojik yaşamın diğer unsurlarını da sunan (ör. doğa dostu mimari, temiz enerji, vs) veya geleneksel kültürü yaşatan çiftlikleri tercih etmeye çalışıyoruz.
Ziyaretçiler çiftliklerde kendilerini nasıl bir tecrübenin beklediğine dair ipuçlarını www.tatuta.org adresinde ev sahibi profil sayfalarını inceleyerek görebilir. Konuklar, sadece çiftlikteki/köy evindeki yaşamı deneyimlemekle kalmaz, çiftliğin bulunduğu bölgenin sunduğu turistik imkanlardan da faydalanabilir. Gönüllüler ise ekimden hasata, ekolojik inşaat çalışmalarından hayvan bakımına, reçel, turşu, salça, tarhana, ekmek yapımından bahçe tasarımına, çiftlikte yardıma ihtiyaç duyulan her işe yardımcı olabiliyor.
Gökhan Turgut Ünal: Yeni gönüllü olmayı düşünen arkadaşlara söylemek istedikleriniz nelerdir?
Berkay Atik: Gönüllü olarak başvurmayı düşünen arkadaşlar bu güzel fırsatı “bedava tatil” olarak görmediklerinden emin olmalılar. TaTuTa’nın son Ta’sı Takas demek. Ev sahibi sizinle zamanını, bilgisini, evini, sofrasını paylaşırken sizin de ona elinizden geldiğince katkıda bulunmanız, hiçbir bilgi ve tecrübeniz yoksa bile heyecanınızı ve iyi niyetinizi ortaya koymanız beklenir. Eğer dinlenmek, kafa dinlemek istiyorsanız gönüllü değil konuk olarak ziyaret etmeniz daha uygun olur. Eğer arada kalmışsanız “yarı gönüllü” kabul eden çiftlikleri tercih edin (yarı gönüllü; gönüllülerden daha az çalışıp konukların ödediği katkı bedelinin yarısını öder).
Gökhan Turgut Ünal: Keyifli röportaj için sizlere teşekkür ederiz. ABprojeyonetimi.com ailesi olarak her projenizde destek verdiğimizi bilmenizi isteriz.
Berkay Atik- Güneşin Aydemir: Biz de çok teşekkür eder çalışmalarınızda başarılar dileriz.
Derneğe üye ve/veya gönüllü olmak istiyorsanız;
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği: http://www.bugday.org/portal/index.php
Tatuta (Tarım- Turizm- Takas): http://www.tatuta.org/
Hep göz ardı edilen ama hayati önem taşıyan bir mevzu