Kaslarınızı geliştirmek için spor yapıyorsunuz. Dayanıklılığınızı arttırmak için tırmanış yapıyorsunuz. Peki vücudunuzun belki de en önemli noktası beyninizi geliştirmek için ne yapıyorsunuz?
– Sinir bozucu durumlara bir son verin: Yüzünü hatırlıyorsunuz, ama adı neydi?
– Farklı alanlardaki kavrama yeteneğiniz artsın: Bekle beni terfi, ben geliyorum.
– Yaşlandıkça sizi rahatsız edecek hastalıklara şimdiden kapınızı kapatın: Teşekkürler alzheimer, ben böyle iyiyim.
İşte beyniniz için de egzersiz yapmanız gerektiğini gösteren 3 madde. İyi ama beynimi nasıl eğitebilirim ki dediğinizi duyar gibiyim. İşte küçük birkaç tavsiye:
Hafızanızı Yorun
Bir şeyleri hatırlama egzersizleri algılama, düşünme ve hatırlama gibi beyin fonksiyonlarının geliştirilmesine yardımcı olur.
Peki bu egzersizler neler olabilir? Basit düşünürsek, izlediğiniz bir sunumdan sonra sunumdaki önemli noktaları hatırlamaya çalışarak geri bildirim yapabilirsiniz ya da 2 hafta önce gittiğiniz müzede gördüklerinizi şuan bir arkadaşınıza anlatabilirsiniz. Ve unutmayın, gördüğünüz şeyi hatırlamanın en iyi yolu tekrar etmekten geçer.
Örneğin, yeni biriyle tanıştınız: “Merhaba, ben Ali.”
“Tanıştığıma memnun oldum. ” demek yerine “Tanıştığıma memnun oldum, Ali” demeyi deneyin. Kesinlikle faydasını göreceksiniz.
Yeni Şeyler Deneyin
Yeni şeyler denemek beyninizin yapılan o şeyi daha hızlı ve daha iyi öğrenebilmesi için yeni nöral bağlantılar oluşturmasını sağlar. Bunu şöyle açıklayalım. 3 yaşındaki halinizi düşünün. Yemeği tek başınıza yemek için bir yetişkine ihtiyaç duyuyordunuz. Halbuki, çatal ve bıçağı tutabilecek kadar güçlüydünüz. E o zaman sorun neydi? Sorun şu ki işin güçle alakası yok. Olay daha çok pratik yapmak ve çabalamak. Bu olayın akabinde noldu? Yetişkinlerin de yardımıyla küçük adımlarla çatal bıçağı yemek yemek için nasıl kullanabileceğinizi öğrendiniz. Ve denediniz, denediniz, denediniz. Ta ki bu işi yapabilmeyi yürümeniz, nefes almanız kadar doğal hale getirene kadar. Ve biliyor musunuz bu nasıl oldu? Daha ilk denemenizde beyninizde bir şeyler harekete geçti ve taptaze nöral bağlantılar kurulmaya başlandı. Daha sonraki denemeleriniz de bu yolu işledi.
Peki bunu tam şuan hayatınızda nasıl uygulayabilirsiniz?
Diyelim bir şeyleri sürekli erteleyen birisiniz. Eğer bunu beynin çalışma prensibine uygularsak, ne kadar çok erteleme yapmazsanız beyniniz o kadar işleri son dakikaya bırakmamaya programlanmış oluyor. Çünkü bir şeyleri ertelememek yolunda attığınız en küçük bir adım beyninizde yeni nöral bağlantıları başlatacak. Geriye sadece o yolları işlemek kalacak.
Şuan “Keşke ertelememek o kadar kolay olsa.” diye düşünebilirsiniz. Evet, kolay.
Masanızı düzenlemeyi mi erteliyorsunız, hemen o dağınıklıktan bir kağıt alın ve onu doğru yerine koyun. Hatta daha küçük bir başlangıç yapalım. O kağıdı nereye koyacağınıza karar verin: Çöpe? Dolaba? Başka bir odaya? Yoksa başkasına mı verecektiniz?
Bu kağıdı şuan ortadan kaldırmak zorunda değilsiniz, sadece onunla ne yapacağınıza karar verin.
İşte bu nasıl küçük bir başlangıç yapacağınız. Nöral bağlantılar oluşmaya başladı bile. Sürekli bir şeyleri erteleyen birinden her şeyi tam zamanında yapan birine dönüşmeye hazır olun.
Yeni Tatlar Tadın
Beyninizi ne kadar çok kullanırsanız size yapacağı gösteri o kadar ihtişamlı olacaktır. Enstrüman çalmayı öğrenin mesela. Bir müzik aleti çalmayı öğrenmek, gördüğünüz bir şeyi (nota kağıdı) yaptığınız bir şeye (enstrümanı çalmak) dönüştürebilme yeteneğinizi geliştirecektir. Ya da yeni bir dil öğrenin.Yeni bir dil öğrenmek beyninizin daha farklı bir düşünme şekli geliştirmesine yardımcı olur.
Hatta bir adım öteye gidin, dans etmeyi öğrenin. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki dans etmeyi öğrenmek Alzheimer olma ihtimalini azaltıyor. Dans etmeyi öğrenmek için güzel bir sebep sanki?
Beyin Egzersiz Uygulamalarını Deneyin
Koltuğunuzda rahat rahat otururken de beyninizin fonksiyonlarını geliştirebilirsiniz. Klinik olarak onaylanmış BrainHQ gibi programlar, sundukları beyin egzersizleri ile hafızanızı geliştirir ve hızlı düşünebilmenize yardımcı olur.
Spor Yapın
Egzersiz yapmak sadece vücudunuzun değil beyninizin de fit kalmasına sebep olur.
20 dakikalık kısa bir egzersiz bile, bilgi işleme ve hafıza fonksiyonlarınızı kolaylaştırır. hepsi bu değil. Egzersiz yapmak beyninizin yeni nöral bağlantıları daha hızlı kurmasına yardımcı olur. Hızlı öğrenirsiniz. Dakikliğiniz artar. Ve bunların hepsini sadece vücudunuzu hareket ettirerek başarırsınız.
Eğer düzenli olarak egzersiz yapmıyorsanız ve bundan dolayı suçluluk duyuyorsanız Exercise Bliss gibi beyin egzersiz programlarını deneyebilirsiniz. Ya da 2. maddeye tekrar göz atabilirsiniz.
Sevdiklerinizle Vakit Geçirin
Eğer ideal seviyede bilişsel yeteneklere sahip olmak istiyorsaınz hayatınızda anlamlı ilişkiler olmalı. Başka insanlarla konuşmak ve sevdiklerinizle sıkı bağlar kurmak, daha berrak bir şekilde düşünmenize yardımcı olur ve tabi modunuzu da yükseltir.
Eğer dışa dönük biriyseniz bu madde sizin için daha önemli. Stanford Üniversitesi’nde bir derste belirtildiği üzere dışa dönük insanlar başka insanlarla konuşmayı kendi düşüncelerini anlamak ve şekillendirmek için bir araç olarak görüyor.
Çengel Bulmacalar Doğru Egzersiz Değil
Beyni geliştirmek deyince birçoğumuzun aklına çengel bulmacalar gelir. Evet, gerçekten çengel bulmacaların dilde akıcılığı arttırmak gibi faydaları var. Ancak şöyle de bir şey var ki: Eğlenceliler mi? Evet. Beyninizi geliştiriyorlar mı? Pek sayılmaz.
Tabiiki de eğlence için bulmaca çözüyorsanız durmayın, istediğiniz kadar çözün. Ama eğer amacınız beyin egzersizi yapmak ise sizi başka bir aktiviteye alalım..
Bitter Çikolatayı İdeal Yemek Programınıza Koymayı Unutmayın
Balık, meyve, sebze gibi yiyecekler beyninizin en uygun şekilde çalışmasına yardımcı olur. Peki bitter çikolatanın da böyle bir yardımının olabileceğini biliyor muydunuz?
Çikolata yediğiniz zaman beyniniz dopamin üretir. Dopamin hızlı öğrenmenize ve bilgileri doğru bir şekilde hatırlamanıza yardımcı olur. Bunun yanında, çikolata flavonol -flovin içeren bir çeşit protein- içerir. Flavonol antioksidan olmasının yanında beyin aktivitelerinizi de geliştirir. Bu yüzden bir sonraki sefer yapmanız gereken zor bir şey olursa, birkaç parça bitter çikolata yediğinizden emin olun.
Artık beyninizi nasıl geliştireceğinizi biliyorsunuz. O zaman harekete geçmenin tam zamanı. Sadece bu içeriği okumakla kalmayın, hayatınızda bir şeyler değiştirmesine de izin verin. Bilgiyi aksiyona dönüştürün ve her zamankinden daha zeki olun.
Bize 30 saniyenizi ayırın ve yorumlara ilerleyen günlerde beyninizi geliştirmek için neler yapacağınızı yazın.
Sibel Büyük
Proje Yönetimi Okulu Blog Yazarı
